Vadim Shtepa’ya göre Rusya Federasyonu “’farklı olduğunu’ bir kere daha dünyaya gösteriyor”. Burası “taşıdığı unvana rağmen federal ilkeleri” çiğnemiş bir ülke ; dolayısıyla Sovyetler Birliği ile aynı akıbete uğrama tehdidiyle karşı karşıya.

Rus federalist “Amerikan cumhurbaşkanının eyalet valilerinin halk tarafından seçilmesini yasakladığını ve Almanya şansölyesinin bölgelerin kaynaklarının Berlin’deki bürokratlar tarafından kontrol edileceğini açıkladığını hayal edin” diyor. Bu federal devletlerde böyle bir şeyin yaşanması imkansız.(ru.delfi.lt/opinions/comments/vshtepa-federaciya-kotoraya-zapretila-samu-sebya.d?id=65595994)

Kremlin’in ülkenin unvanının ve anayasasının gereğini yerine getirmeyi reddetmesi yetmezmiş gibi Putin rejimi federalleşmenin tartışılması çağrılarını bile yasaklıyor. Bunun son örneği Pazar günü yapılması planlanan Sibirya’nın Federalleşmesi Yürüyüşü’nün engellenmesiydi.

Moskova’nın yürüyüşü yasaklaması istenenin tam tersine bir sonuç verdi. Yerel bir eylem “küresel haber ajanslarının” dikkatini çekti. Kalinigrad, Yekaterinburg ve Krasnodar’daaktivistlerSibiryalılara destek için yürüyüşler ve toplantılar düzenleme kararı aldılar.

Sibirya Yürüyüşü gerçekte değilse bile enformasyon alanında yapılmış oldu ; “Rusya’nın güncel devlet geleneğine ilişkin bir çok keskin ve rahatsız edici sualin” sorulmasına yol açtı. En önemlisi şuydu : “federalizm adına yapılan yurttaş eylemlerinin resmi makamları bu kadar paniklettiği bir ülkeyefederasyon denebilir mi ?”

Katılımcıların kullanmayı düşündüğü sloganlar federal bir devlet için kabul edilebilir nitelikteydi. Yürüyüşü tertip edenler Moskova’nın Ukrayna’da desteklediği federalleşmeyi Rusya için de hoş karşılayıp karşılamayacağını görmek istediler.

Shtepa’ya göre sorun 1992 Federal Antlaşması’nın hazırlanma yönteminden kaynaklanıyor. Antlaşma federasyonun eşit subjeleri arasında değil, “merkez” ile “bölgeler” arasında yapıldı. Rusya 1990 yılındaki egemenlik ilanlarını temel almış olsaydı Yeltsin ve Putin’in federalizme saldırılarına daha iyi karşı koyabilirdi.

Shtepa “’dikey gücün’ ‘toprak bütünlüğünün korunmasını’ amaç haline getirdiği”, ülkenin sınırlarını genişletmek ve içeride bölünmeye karşı baskı yapmak için kullandığı görüşünde. Ama bölünme federal sistemler için normal bir şey değil.

Ülkenin “toprak bütünlüğünü” korumak adına, bunun gibi modernleşme ve kalkınma da unutuldu. Dmitri Medvedev turizm için faydalı olmadıkları ve “bölgesel ayrılıkçılığın” ilk adımını oluşturdukları iddiasıyla bölgesel markaları bile yasaklamıştı.

Rusya makamları ülkenin toprak bütünlüğünü korumak için “arkaik güç yöntemlerine” başvuruyorlar ve bunun Sovyetler döneminde nelere yol açtığını unutmuş görünüyorlar. Bölünmekten korkan hükümet 25 yıl önce yürümeyen baskı yöntemlerinin aynısını uyguluyor.

Geç Sovyet dönemindeki federalizm üzerine kısa süre yayınlanan bir kitaba göre “1988-1989 yıllarında Baltık cumhuriyetleri ekonomik kaynakların kontrolünü ve siyasal öz-yönetimin artırılmasını talep ediyorlardı. Bunlar radikal talepler değildi. Sadece ‘Sovyet federalizminin’ yenilenmesini istiyorlardı’”.

Ama Kremlin bu taleplere kulaklarını tıkadı ve “cumhuriyetlerin ekonomik ve siyasal öz-yönetimleri donduruldu”. Moskovabu cumhuriyetlerin sahip olduğu hakları da ellerinden almak istedi. Bunun sonucunda “federalizme bağlı sloganların yerini bağımsızlık talebi aldı”.

Shtepa, “Eğer Rusya makamları gerçek bir federalizm inşa etmezlerse tarih tekerrür edecek” diyerek sözlerine son verdi.

Paul Goble

Kaynak:http://windowoneurasia2.blogspot.com.tr/2014/08/window-on-eurasia-russia-must.html

Çeviri : Dr. Ömer Aytek Kurmel

Cherkessia.net, 29 Ağustos 2014