Çerkeslerin özellikle Soçi’nin olimpiyatlara aday olması ve olimpiyat şehir olarak seçilmesinin ardından Çerkes Soykırımını gündeme getirmeleri üzerine Rusya akademik ve siyasi karşı kampanyaya hız verdi. Moskova Üniversitesi Rusya’nın resmi tezini gündeme getirmek için Türkiye ve Kafkasya’daki üniversitelerden partnerler de bulmuş gözüküyor. 30 Eylül’de Türkiye’de ilki gerçekleştirilen “bilimsel” tarih konferansı Moskova ve Kabardey Balkar Cumhuriyetlerinde gerçekleştirilecek toplantılar ile devam edecek.
Türkçe olarak yayın yapan ve Rusya Federasyonu’ nun resmi yayın organı olan Rusya’nın Sesi radyosunda konuyla ilgili bir haber yayınlandı. Haberin tam metni şöyle;
Kafkasya Savaşı: Tarihi, çağdaş politik stratejilerden ayırmak
Kafkasya Savaşı’nın sona ermesinin 150. yıldönümü arifesinde tarih uzmanları bu konuya adanan bir sıra uluslararası bilimsel konferans düzenliyor. Rusya, Türkiye ve Güney Kafkasya cumhuriyetlerinden bilim adamlarının dönemin olaylarına bakış açısını Rusya’nın Sesi radyosuna proje organizatörlerinden biri, Moskova Devlet Üniversitesi Tarih Fakültesi Dekan Yardımcısı ve “Kuzey-Güney” analiz merkezinin müdürü Aleksey Vlasov anlattı.
Mayıs 2014’te, Kafkasya’da savaşının sona ermesinden bu yana tam 150 yıl geçmiş olacak. Aleksey Vlasov, bu konuya sadece Rus tarihçilerinin değil, Güney Kafkasya cumhuriyetleri ve Türk meslektaşlarının da odaklandığını söyledi:
“İlk konferans, bu yıl 30 Eylül’de Türkiye’de yapıldı. Konunun devamını önce Moskova’da, ardından da Nisan-Mayıs 2014 yılında Kabarda-Balkar Üniversitesi’nde gerçekleştirmek niyetindeyiz. Kafkasya Savaşı ile ilgili konunun değişik yönlerine adanın bir dizi toplantı düzenlenecek.”
Uzman, dönemin olaylarının, özellikle de bir kısım Çerkezlerin Kafkasya’dan ayrılmasının, büyük ölçüde iki imparatorluk olan Rusya ve Osmanlı’nın özellikle de 1853-1856 Kırım Savaşı döneminde rekabetinden kaynaklandığını söyledi. Bunu, Türk meslektaşları da anlıyor. Bu yüzden Ankara’da o dönem olaylarını 19. yüzyılın gerçek politikası çerçevesinde “öfke ve önyargı” olmadan tartışma çabası yapıldı.
Vlasov, bu girişimin, savaş sonlarında Çerkezlerin göç konusunu siyasallaştırma çabaları fonunda çok önemli olduğunu söyledi:
“Bugünkü yorumuyla Çerkez sorununun siyasi yönü, başta Gürcistan olmak üzere bazı ülkelerin Çerkez sorunu etrafındaki gerginliği yapay olarak körüklemesinden kaynaklanıyor. Özellikle de Soçi’de yapılacak 2014 Kış Olimpiyat Oyunları öncesinde Çerkez sorunun tarihi Rusya yönetimine baskı aracı olarak kullanılıyor. Yani Çerkez sorununun bir nevi iki yüzü var. Biri, konferansta dile getirdiğimiz tarih. Diğeri, günümüz siyasi ve jeopolitik gerçeklerle ilgili.”
Bununla birlikte o yılların trajik olayları sırasında tüm ölenlerin hatırasını ebedileştirmek gerek. Uzman, böyle anıtların Kafkasya savaşının sona ermesinden 150 yıl sonra yeniden manevi birlik kazanan halkların birlik sembolü olmalı.