Adıge Khase Başkanı Adam Bogus, Suriyeli Çerkesler hakkındaki başvuruya Bölgesel Gelişim Bakanlığının gelen cevabı değerlendirdi.

Adıgey sivil toplum örgütü Adıge Khase Başkanı Adam Bogus, Rusya Federasyonu Bölgesel Gelişim Bakanlığı’nın, Suriyeli Çerkeslerin ‘yurttaşlar’ kanunu kapsamına girmediğini belirten açıklamasını yorumladı.

Bölgesel Gelişim Bakanlığı, Suriye’li Çerkeslerin diasporadaki yurttaşlara dahil edilme konusunun Dışişleri Bakanlığı ve Federal Göç Hizmeti uzmanlarının katılımı ile kapsamlı bir çalışmaya ihtiyaç duyduğunu açıkladı. Bu açıklama, Suriye’li Çerkeslerin geri dönüş talebiyle ilgili olarak Adıgey Adıge Khase sivil örgütü tarafından yapılmış olan başvurulardan birine verilen cevapta yer alıyor.

Söz konusu açıklama Adıge Khase’nin Suriyeli Çerkeslerin anavatanlarına tahliye edilmesi için Duma’ya gönderildiği başvurulardan birine cevap olarak geldi. Başvuru dilekçesi Duma’dan RF Bölgesel Gelişim Bakanlığı uluslararası ilişkiler departmanına yönlendirildi. Departman müdürü Aleksandr Juravski dilekçeye verilen cevapta, Suriye’deki Çerkeslerin Rusya yurttaşı sayılamayacağını ve anavatanlarına dönebilmek için destek bekleme hakkına sahip olmadıklarını ifade etti.

Juravski, 24 Mayıs 1999 tarihli ve 99 nolu ‘Diasporadaki yurttaşlarla ilgili devlet politikası’ federal kanununa dayanarak ‘diasporadaki yurttaşlar’ kavramının Suriyeli Çerkesler için kullanılabilirliğinin delillere ihtiyaç duyduğunu ifade etti.

Amerika’nın Sesi Rusya servisi muhabiri Fatima Tlisova’nın facebook sayfasında yayınlamış olduğu, Bölgesel Gelişim Bakanlığının yanıt mektubunda “Suriyeli Çerkesler  Rusya yurttaşlığını kabul etmemiş ve 1817-1864 Kafkasya savaşları sonrasında gönüllü olarak bölgeyi terk etme seçimi yapmış olan Kuzey-Batı Kafkasya Adıge halklarının nesillerindendir. Günümüz Suriye Çerkeslerinin dedeleri 1864’de Osmanlı İmparatorluğuna sürülmelerinden önce Rusya’ya katılmamış olan bölgede yaşadılar ve federal kanunun 1. Maddesi 3. Fıkrasına göre, Rusya’dan ayrılan göçmenler olarak değerlendirilemezler” ifadesi yer alıyor.

Bununla birlikte Aleksandr Juravski, diasporada yaşayan yurttaşlarla ilişkiler konusunun Dışişleri Bakanlığının sorumluluğunda olduğunu, onların geri dönüşünü sağlayacak devlet programlarının gerçekleştirilmesiyle de Federal Göç Servisi’nin ilgilendiğini ifade ediyor ve konunun bu iki birim yöneticilerince incelenmesi önerisinde bulunuyor.

Adıge Khase Başkanı Adam Bogus, Duma’dan yönlendirilen ve Bölgesel Gelişim Bakanlığından gelen yanıtın, yürütme ve yasama organlarının resmi yaklaşımını yansıttığını söyledi. Bogus “Şahsen bu mektubun -elbette önceki tüm uygulamalar ve bilgiler göz önünde bulundurularak- şu anlama geldiğini düşünüyorum: Çerkes halkının korunması Federasyon yönetimi için istenen bir şey değil; Çerkeslerin yasal hak ve menfaatlerine gelecekte de riayet edilmeyecek; bizleri RF’de yaşayan eşit kardeş halklardan biri olarak görmüyorlar; Çerkeslerle ilgili tarihi gerçekler göz önünde bulundurulmayacak; Rusya imparatorluğunun Batı Kafkasya’yı istilasının sonuçları telafi edilmeyecek; Suriye’deki yurttaşlarımıza gelecekte de herhangi bir yardım yapılmayacak” açıklamasında bulundu.

Adıge Khase’nin başvuru dilekçelerinin altında imzası olanlardan Aslan Şazzo, dilekçelerin dört adrese gönderildiği bilgisini verdi. Devlet Başkanı Putin, Başkakan Dmitri Medvedev, Federasyon Konseyi Başkanı Valentin Matvienko ve Duma Başkanı Sergey Narışkin.

Şazzo’ya göre, Bölgesel Gelişim Bakanlığından gönderilen yanıt aceleyle hazırlanmış bir metin değil, halkın tepkisini ölçmek için ortaya sürülen bir haber niteliği taşıyor. Şazzo, “Eğer Çerkes toplumu bunu sindirirse, bundan sonraki yanıtların hepsi bu şekilde olacak” dedi.

Nalçikli sivil toplum adamı Aslan Beşto ise Juravski’nin cevabının, Çerkes sorununun uluslararası alana taşınmasına destek veren ve Çerkes Soykırımının tanınması talebinde bulunan sivil toplum hareketlerinin söylemlerinin doğrulanması anlamına geldiğini kaydetti. KU/ÖZ/YA

ajanskafkas