Komuoyunu bunlar oluşturuyordu 90 yıldır.

Mina Urgan’ın ‘Bir Dinazorun anıları’ kitabını okuduğumda şöyle bir hayal kırıklığı oluşmuştu bende. Yok kitap iyiydi, dili de iyiydi. Yalnız Ada-Moda-Nişantaşı üçgeninde oluşmuş, çoğu hısım küçük bir kalabalık; ülkenin entelektüel hayatını şekillendirmeye adaydı. Sağcısı, solcusu, ressamı, şairi, hepsi, hepsi tanıştı. Çoğu Osmanlı alt bürokrasisinden Cumhuriyet üst bürokrasisine sıçrama yapmış ahalinin çocuklarıydı. Nazım’dan Necip Fazıl’a, Halikarnas Balıkçısı’ndan Rey biraderlere oradan Mina Urgan’a kadar. İşleri paylaşmışlardı sanki. Sen ressam ol, ben seramikçi, öbürü şiir meraklısı şair olsun. O solcu, bu maneviyatçı kalsın. Bir Orhan Veli bulaşmamış bunlara pek, birde Cemil Meriç.

Kendilerine zımnen teslim edilen kültürel hayatın içinden Avrupa çapında bir tek fikir, bir tek şiir çıkmadı doğru dürüst. Orhan Pamuk – Etyen Mahçupyan gibi Avrupa çapında değerler yeni nesildendir ve daha bağımsız zihinlerin işidir. Paşa dedelerinin sohbetleriyle büyümeyen o.

Mahir’e Deniz’e bu gün övgüler düzen zevat, yaşasalar içlerine almazlardı, ben size söyleyim. Ölmeyenlerini almadılar zaten. Nuri İyem’in birbirinin kopyası yüzlerce kötü Anadolu kadını portresine övgüler düzdüler yıllarca, cemaattendi muhtemel. Estetik onların işiydi, zevkli mekanlar seçkin şaraplar. İçlerinden Türkiye dışında proje yapmış tek bir mimar çıkmadı yalnız. Sedad Hakkı Eldem Hoca vardı bir ama o da bunlara yüz verecek adam değildi.

Berkant tek bir şarkıyla süper yıldız olmuştu bu ülkede. Kart bir sesle ‘ Bir şarkısın sen’i söyleyip. Karikatürize ettim belki ama çok benzer bir durum.

Basını şekillendiren onlardı, ne kadar eziyet çektiklerini ballandıra ballandıra anlatıp. Halk umurlarında değildi ama bunu hep gizlediler. Halkın içinden çıkmış sanatçıları hor gördüler, ölünce bir şeyler yazar gibi yaptılar. Veysel’i Ankara’ya sokmadılar bir zaman, sonra naif türkülerini elektrogitarla çalıp, diskolarda söylediler bağıra çağıra. Neşet Ertaş ölmeden suratına bakan olmadı. Acem kızı seviyesinde bir türkü bestelemedi oysa ne Barış Manço nede Cem Karaca.

Ben bunların şaraptan anladığını da sanmam. Biz bilmiyoruz diye, odur da budur da.

Koyu bir dindarlığın baskın olarak sürdüğü bu topraklarda bu din ne diyor diye merak eden olmadı. Din afyondur demekten başka. Lenin.

İktidar sizde ama kültürel iktidar bizde diye övündüler gizli açık. Bunu yazanlarda oldu.

Berlin duvarı yıkılınca, esinlendikleri batıda, sol çöküp entelektüel olarak beslendikleri damarlar kesilince çaresiz kaldılar. Dindar kesimden gelen entelektüellerle baş edemez oldular.

Demirelgiller siyasi iktidarken kolaydı, kültürel iktidar ellerindeydi nasılsa. Yitirdikleri şey budur ve hırçınlıkları bu yüzden. Kendilerini zerre iplemeyen bir başbakan, eski ezberlere hiç önem vermeyen bir dışişleri bakanı var. Davutoğlu entelektüel birikim olarak topunu cebinden çıkarır.

Dağda bir oğlak kaybolsa ‘Başbakan İstifa’ diye bağırıyorlar. Ne madenciler umurlarında nede ölüp gitmiş Kürtler. Yas ilan edip Türkbükü’ne koşuyorlar.

Soma ile ilgili fikrim şu; Biz bu kömür madenlerini işletemeyiz ölümler olmadan. Bu devlet iken de böyle idi şimdi özel sektör girdi yine böyle. Kapatılsın. Bütün toplum bedeli neyse ödeyelim hep beraber. Böyle kitlesel imhalara göz yummayalım artık.

Bu böyle olmayacak.

CARI.