Evet Çerkeslerde kızlı erkekli zexes yapmak eski bir gelenektir. Bu köylerde de böyleydi ve genç kızlarla genç erkekler herhangi bir köy odasında bir araya gelir, eğlenirdi. Mızıka çalan biri varsa, dansta edilirdi kızlı erkekli.

Bu, çevre Anadolu köylerinde düşünülebilecek bir şey olmadığı için pek övünürdü bizimkiler. Modern yani. Tabi İngiliz köylüleri ile mukayese etmek pek aklımıza gelmezdi. Köyün Pub’ ına karısını alıp giden herhangi bir ‘Çelemet’ yoktu elbet hafta sonları. (İrlandalı Kız/ Yönetmen: David Lean.)

Aslında bu zexeslerin, batıda yapılan ev partilerinden farkı, içkinin olmayışı ve daha yoksul ikramlar idi doğal olarak. Fukaralıktan olabilir. Amaç çok farklı değildi yalnız, kız ve erkek orada tanışıp konuşacak ve birbirlerini sevecek – seçecek. Zaten sonunda öyle olurdu. Kız ve erkeğin bir arada olabildiği üniversite ya da iş yerleri yok o zamanlar.

Sevgilisini seçme ortamı sanki kötü bir şeymiş gibi, bizim zexeslerimiz çok temizdi diğerleriyle karıştırmayın söylemlerini görüyorum sosyal medyada, gülümsetiyor insanı. Bizde namus şöyle – böyle.

Yalnız, Çerkeslere özgü bir şey vardı hakkını teslim etmek gerekir. Bir genç kızın, ailesi itiraz edip maraza çıkarırsa sevgilisine kaçma özgürlüğü vardı ve bu, toplumda meşru idi. Bu ise kıza eş seçme özgürlüğü getiriyordu – ki çok değerli.

Ama evlenene kadar hacı – bacı muhabbetiydi ilişkiler.

Başbakan Erdoğan yeni bir provokasyonla ortalığı karıştırdı yine.

Olmaz öyle dedi, üniversiteli öğrenciler oğlanlı – kızlı karışık yurtlarda ya da evlerde, ben bunu kabul edemem. Bir aile babası bunu dese – ki bütün aile babaları aynı şeyi der – dikkat çekmez de başbakan söyleyince sıkıntı çıktı yine. O herkesin babası.

İyi de seni babamız olasın diye seçmedik diye biliyorum ben, Türkiye’ ye senin de sık sık belirttiğin gibi ‘hizmetkâr’ olarak seçtik sadece. Sana ne. İşine baksana sen.

Zina yapar bunlar mı diyorsun? Derdin herhalde o.

O çocukların anası – babası yok mu? Hadi geçtik onu, çocukların aklı – fikri – duygusu yok mu? Adam değul mu onlar?

Zinayı suç olmaktan çıkaran yasa senin eserin, pişman mı oldun?

Diğer taraftan bu konunun tartışılır hale gelmesi sağlıklı bir şey. Belki Sayın Erdoğan’ ın provokasyonu bu işe yarayabilir.

Bu gün kıyameti koparan laikçi anne – babaların, çocukları ile ilgili başbakandan farklı neyi düşündüklerini öğrenme fırsatını yaratır belki. Gerçekten çocuklarına güvenerek – saygı duyarak – özgür olduklarını mı dile getirecekler yoksa gizli gizli Erdoğan haklı mı diyecekler.

Kuşkularım var.

CARI.