Türkiye’nin gündemi hep sıcak olacağa benzer. Hükümet üyelerinin ve % 50’ nin başbakanının özel yaşama duydukları ilgi belli ki bitmeyecek, dolayısı ile gündem onların istediği her an ısınabilecek. 18’ ini doldurmuş üniversiteli ve aynı zamanda seçmen gençlerimizin konaklamalarına dair başbakanın yorumları “yetmez ama evetçiler” e “hayırlı” olsun. Bir noktaya da değinmeli, Turgut Özal’ın bir yöntemi vardı, yurt dışı gezisi söz konusu olduğunda, bir de yurt içinde tatil yapmak istediğinde, ortaya spekülatif bir konu atardı. “Siz bu konuyla ilgili konuşun biraz, ben geliyorum birazdan” örneği. Kamuoyu, Özal işini bitirinceye kadar o konuyu tartışır dururdu. Buna benziyor mu başbakanın yaptığı?
Biz özelimize bir bakalım bu arada. Bir süredir Abhazya’ ya tavır konusunda Hükümet’ in önemsememiz gereken bir tutumu var. Bu tutuma bir şey söylemesi gerekiyor Çerkeslerin. Kimlik bazında ulusalcı damarı ile, özellikle o kanadının gerici tavrı nedeniyle, uluslararası ilişki vs. derken iktidarda olsa aslında daha farklı davranmayacak olan CHP’ ye soru önergesi verdirecek aymazlıkta tavırlar söz konusu.
Belgeleri mevcut* olan yazışmalar üzerinden iktidarın Abhazya’ ya yönelik tutumuna bir göz atalım.
Kartal Belediye Başkanı Dr. Altınok Öz, Sohum Belediye Başkanı Alias Labahva’ ya 01 Mart tarihli bir mektup gönderiyor. 3 – 5 Mayıs tarihlerinde “Abhazya Günleri” düzenlemek istediklerine yönelik. Bu davetin yaşanan 23 Nisan krizinden sonra olduğunu hatırlatmalı. Abaza milletvekili (CHP) Engin Özkoç’ un TBMM konuşması ile Abaza çocuklarına yaşatılan travma arşivlerdeki yerini almıştı.
28 Mart tarihli İstanbul Valiliği’ nin bir yazısı var. Yazının konusu; “Yerel Yönetimlerimizin Defacto Abhaz Makamlarıyla Teması”. İçişleri Bakanlığı’ nın 27.03.2013 ve (Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü) 9636 sayılı yazısına gönderme yapmakta ve “Ülkemizin Gürcistan’ ın egemenliği ve toprak bütünlüğünü desteklediği, Abhazya ve Güney Osetya “bölgeleri” ile resmi nitelik taşıdığı izlenimini verecek temaslarda bulunulmaması, herhangi bir belge imzalanmaması” dikte edilmekte. İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanlığı, 39 ilçe Kaymakamlığı, Marmara Belediyeler Birliği yazının dağıtımının yapıldığı yerler.
Kartal Kaymakamlığı Kartal Belediyesi’ ne aynı konu başlığı ile 01 Nisan tarihli bir yazı gönderiyor. Yazının ekinde tabi ki yukarıda belirttiğimiz Valiliğin yazısı var. Devletin kurumları yazışmalarda gerekli yolu izliyor.
27.03.2013 tarihli İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü yazısında, yukarıda açıklananların dışında ilgi bölümünde “Dışişleri Bakanlığı’ nın 2013 tarih ve 39959 sayılı yazısı” notu var. İlk hareket TC Hükümeti’ nin Dışişleri Bakanlığı’ ndan başlıyor kısaca.
Bu uyarılara karşın 3 – 4 Mayıs günlerinde Kartal Belediyesi ile Kafkas Dernekleri Federasyonu’ nun ortak etkinliği olarak “Abhazya Kültür Günleri” nin Kartal’ da yapıldığını not düşelim. Kartal Belediye Meclisi’ nin, 05 Haziran günü oy çokluğu ile Sohum Belediyesi ile kardeş kent ilişkisi kurulması kararının alındığını da.
Sonra ilişkiler gelişir, Abhazya’ dan Kartal’ a heyet gelir. Kartal Belediye Başkanı Abhazya’ yı ziyaret eder.
Süreç devam etmektedir. 25.09.2013 tarihli İstanbul Valiliği yazısı, Kartal Kaymakamlığına (Kartal Belediye Başkanlığı) başlığını taşıyor. İlgi, Dişişleri Bakanlığının 04.09.2013 tarihli yazısıdır. İçişleri Bakanlığından alınan 19 Eylül tarihli yazı gereği Sohum – Kartal kardeş kent ilişkisi konusunun, Dışişleri Bakanlığı yazısına göre yeniden değerlendirilmesi istenmektedir.
İçişleri Bakanlığı onayı olmadan kardeş kent ilişkisi kurulamayacak. Yani Kartal ve Sohum Belediye yetkililerinin imzası, Türkiye açısından yeterli değil.
Sürgün Anıtı
Abhazya konusundan sonra Kartal’ daki sürgün anıtı konusuna da değinmeli. Kartal Belediye Başkanı ve Kaffed Başkanı imzalı bir davetiye gönderilir siyasilere. 18 Mayıs 2013 günü Büyük Çerkes Sürgünü anıtı açılışı yapılacaktır. Kartal sahil yolunda, Dragos’ ta.
Katılamayacak siyasiler mesaj gönderirler. Mesajlardan biri de başbakan Recep Tayyip Erdoğan imzalıdır. Kaffed Başkanı Vacit Kadıoğlu’ na gönderilmiştir.
TBMM Başkanvekili ve AKP milletvekili, Milli Eğitim eski bakanı Prof. Dr. Mehmet Sağlam imzalı yanıt ise şöyle:
İBB Başkanı Kadir Topbaş mesajı da şöyle:
Buraya kadar herşey normal görünüyor ya olayın bir de perde arkası var. İBB ve Kartal ilçe Belediye Meclis üyesi Osman Güdü’ ye verelim sözü: “Sürgün anıtı nedeniyle Emniyet Müdürlüğüne çağırıldım, bilgi verdim. CHP Genel Merkezine yapılan ihbar ile CHP Başkan Yardımcısı Sn. Loğoğlu tarafından arandım. Önce iptal istendi, sonra bazı çekinceler iletildi.
İBB son anda anıtın konulmasını engelledi. İBB Meclis Gurup Başkanvekili Ergun Turan beyi arayarak 18 Mayıs günü organizasyonunun devamını sağlayacak bir izin alarak anıtı yerleştirdik.
İBB Park ve Bahçeler Müdürlüğünden gelen yazı ile anıtın kaldırılması istendi. İBB Meclis Yönetimine bir dosya ile giderek bu anıtın artık Çerkes toplumuna mal olduğunu anlatıp, kalması konusunda ricada bulundum.”
Ne dersiniz, anıtın geleceği ne olacak? İlçe sınırları içinde olsa da sahil ve sahilde konuşlanmış çayevi vd. yapılar İBB’ ye bağlıdır. Yani inisiyatif İBB’ dedir. Çerkesler sahip çıkarsa ve ses yükseltirse anıt yerinde kalabilir diyebilir miyiz?
Bu arada 30 Haziran 2010 günü bir Kaffed heyetinin İBB Başkanı Kadir Topbaş’ la randevulu bir görüşme yaptığını, Çerkesler hakkında kısa bilgilendirme sonrası İstanbul’ da Çerkes sürgün anıtı yapılması konusunda talepte bulunulduğunu, Topbaş’ ın konu hakkında Dışişlerinden görüş alarak çalışma yapılabileceğini ifade ettiğini iletelim ve ekleyelim; toplantıda olan Osman Güdü’ nün konu ile ilgili çalışma sürecinin biçimlenmesi talebi üzerine de Topbaş “AKP Meclis Gurup Başkanı ile siz çalışmaları takip edersiniz” yanıtını vermiş.
*Belgeler için Osman Güdü’ye teşekkür ediyorum. Jıneps gazetesi Aralık sayısında konuyla ilgili bir dosya hazırlığında.