Guaze’den: Çerkes Örnek Okulu İç Tüzüğü
18:33 4 March 2014

Çerkes Yardımlaşma Cemiyeti tarafından açılmasına 18 Nisan 1911 tarihinde Padişahın buyruğu ile karar verilmiş olan Çerkes Örnek Okulu’nun İç Tüzüğü Guaze dergisinin 15 ve 16. sayılarında yayınlanmış. 3 Bölüm halindeki bu tüzük, okula kabul şartlarından ücretlere kadar bir çok detayı içerisinde barındırıyor. 

 

 

Çerkes Yardımlaşma Cemiyeti tarafından açılmasına karar verilen okulun İç Tüzüğü 

 

1. BÖLÜM

1- Okul, kimsesiz ve yoksul Çerkes çocuklarının eğitim ve öğretimine mahsus olup, Çerkes Yardımlaşma Cemiyetinin denetimi ve koruması altında olacaktır.

Ayrıca diğer toplumlardan da toplam öğrenci sayısının yarısından fazla olmamak şartıyla ve belli bir yıllık ücret karşılığı öğrenci alınacaktır.

2- Bu okul şimdilik ilk ve orta kısımları içerecek, yatılı ve gündüzlü olacaktır.

3- Okulun cemiyet tarafından seçilen ve gerektiğinde değiştirilebilecek olan bir sorumlu müdürü olacaktır.

Bu müdür yüksek öğrenimli ve yönetimdeki zamanı da uygun ise derslerin denetimi görevini de yerine getirecek, aksi takdirde ders denetimi için cemiyet tarafından özel bir görevli atanacaktır. Okul müdürünün yönetiminde yardımcıları ile birlikte bir de öğretmenler kurulu bulunur.

4- Karahisar eski Kaymakamı “Câvit paşa okul’un sorumlu müdürü, Dar’üşşafaka mezunu “Raif Bey” de ders denetmeni olarak görevlendirilmişlerdir.

5- Öğretmenler ya bir yüksek okul veyahut “İdari” lise çıkışlı olmalıdırlar. Veyahut en azından burada ders verecek bilgi ve donanıma sahip olmalıdırlar.

Öğretmenlerden biri ders denetçisi yardımcılığı, diğeri de imamlık görevini yerin getirmelidir.

6- Okul Yönetimi: Yönetim kurulu, bir yazman, bir yazman yardımcısı, öğrenci sayısına göre veya birkaç öğretmen etüt öğretmeni ve yine ihtiyacı karşılayacak sayıda hizmetliden oluşur. Yazman; Defter tutma usulüne ve düzgün bir imlâ ile iyi yazı yazma yeteneğine sahip olacaktır.

Gözetmenler, Rüştiye (ortaokul) çıkışlı, müzâkere yeteneğine sahip, namuslu ve çalışkan insanlar olacaktır.

Hizmetliler ise; okuryazar, namuslu ve çalışkan olacaklardır.

7- Okul’ın öğretmenleri ve memurlarından oluşan bir “Danışma Kurulu” olacaktır. Bütün eğitim, öğretim ve yönetim konuları bu kurul tarafından kararlaştırılacaktır. Okul müdürü, ders denetmeni ve yazman bu kurulun sürekli üyeleridir. Kararlar çoğunluk aranarak verilir. Karar anında sayılar denk olursa, okul müdürünün lehine oy kullandığı taraf dikkate alınır.

2.BÖLÜM

Ders programı- İsteklendirme araçları

8- Okul; Bir hazırlık, üç ilk ve üç ortaokul sınıfı olmak üzere yedi sınıftan oluşacaktır. İlk olarak hazırlık sınıfı ile ilkokul sınıfları açılacaktır.

9- Ders programı devlet’in belirlediği programa uygun olmakla birlikte, daha sonra aşağıda belirtilen derslerde programa eklenecektir.

Çerkes öğrenciler için zorunlu, diğer öğrenciler için seçmeli olmak şartıyla “Düzgün okuma, yazma ve konuşma imkânı sağlayacak şekilde Çerkes dili eğitimi” i Müzik (seçmeli), Beden Eğitimi, Toplumsal Yaşayış Bilgileri, Düzgün Giyinme Yöntemleri, Düzgün Konuşma ve Yazma, Uygulamalı Tarım Dersi, Çerkesçe ve Fransızca dersleri ayrıca açılacak olan “Dil sınıf”larında verilecektir.

10- Üstün ahlâkıyla ve derslerindeki başarılarıyla seçilip, öne çıkanlar; Yıl sonunda kitap, ders malzemesi ve nakit para ödülüyle ödüllendirileceklerdir. Ayrıca okullarını bitirdiklerinde lise ve yüksek öğrenimlerini yapmalarına Cemiyetimiz imkân sağlayacaktır.

3. BÖLÜM

Okul’a Kabul Şartları

11- Altı yaşından küçük ve oniki yaşından büyük olmamak.

12- Okul’a kaydedilecek çocuğun kimlik bilgilerinin açık olması ve çocuğun aşılarının yapılmış olması, başka bir okuldan geliyorsa takdirnamesinin bulunması, bir velisinin olması, gündüzlü okuyacaksa sürekli oturduğu yeri belirten bir belgenin okula verilmesi zorunludur. Ayrıca yoksul ve kimsesiz çocukların bu durumunu doğrulayan, oturduğu köy veya mahallenin ihtiyar heyeti tarafından hazırlanmış ve okul’un danışma kurulunca doğrulanmış bir belgenin de verilmesi zorunludur.

13- Eğitim ve öğretim dönemi, her yıl’ın eylül ayının birinci günü başlar ve on ay devam eder. Kutsal Ramazan ayında da eğitime devam edilir. Ancak uygun zamanlarda, Cuma günleri topluca gezintiye çıkılır.

14- Yoksul ve kimsesiz Çerkes çocuklarının her türlü masrafı Cemiyet tarafından okula gönderilen paradan sağlanacak ve bunun dışındaki öğrenciler aşağıdaki madde gereğince belli bir ücret ödemeyeceklerdir.

Ücretli öğrenci, okul mevcudunun yarısından daha fazla olamaz.

15- Öğrenim ücreti aşağıda belirtildiği gibidir.

Gündüzki: İlkokul: 2.5 Osmanlı lirası

Ortaokul: 3 Osmanlı lirası

Yarım yatılı: (Öğle yemeği tam yatılı öğrenciyle birlikte verilir) 7.5 Osmanlı lirası

Tam yatılı: İlkokul: 18 Osmanlı lirası Ortaokul: 18 Osmanlı lirası

Bunun dışında gündüzki ve yarım yatılılardan çamaşırlarını okulda yıkatmak isteyenlerden ayrıca senede bir Osmanlı lirası ücret daha alınır. Ayrıca iki veya daha çok çocuğu olupta okula kaydını yaptıranlar’a ikinci çocuk için onda bir, üçüncü çocuk için yirmi, dördüncü çocuk için de otuzda bir indirim yapılır.

16- Yukarda belirlenen okul ücretleri dört taksitte alınır. Yarım yatılılardan ayrıca aylık 50 kr. yemek ücreti alınır. Böylece onlara da bir kolaylık sağlanmış olur.

17- Ücretliler için; Okul için belirlenmiş olan elbise, ayakkabı, taşıt masrafı ve okul tarafından verilen ders kitabı, kâğıt, kalem vb. ders malzemesinin tutarı bu öğrencilerden alınır.

Öğrenim esnasında okuldan ayrılan öğrencilere ödedikleri taksitler geri verilmez.

Okul Tüzüğüne İlişkin Genel Maddeler

19- Öğrencilerin dini ve ahlâki eğitimlerine çok dikkat edilecek ve beş vakit namazını kılması sağlanacaktır.

Bu konuda eksikliği olanlar cezalandırılacaktır.

20- Öğrenciler, öğretmenlerine ve belletmenlerine gereken saygıyı gösterip disipline uyacaklar, arkadaşlarıyla iyi geçinip, birbirlerine nâzik davranacaklardır.

21- Ders programı ve derslere devam cetveli, okul yönetimince mevsimlerin özelliğine göre düzenlenecektir.

22- Okul içerisinde bir şey kırmak veya bozmak, zarar ziyana neden olmak yasaktır. Bir zarara neden olan cezalandırılır. Ayrıca bunu yapan ücretli okuyan öğrenciyse kırılanın bedeli kendisine ödetilir.

23- Yatılı öğrenci öğrenim esnasında ancak Cuma günleri ve diğer günlerde de eğitmenleri’in gözetimi altında çarşıya çıkabilir. Birinci dereceden yakını olmadıkça hafta sonları kimseni evinde kalamaz. Tatilde şehir dışına çıkarak ailelerinin bulunduğu memlekete gidecek olanlar, yol masraflarını kendileri karşılarlar.

24- Okul öğretmenleri ve yönetimine karşı gelmek, içki içmek, namus ve onur’a saldırı ve okul yönetmeliğine aykırı davranmak, özellikle dini görevlerde kasıtlı duyarsızlık, okuldan çıkartılmayı gerektirir.

Okul içinde ve dışında sigara içmek kesinlikle yasaktır.

25- Okul’un tatil edildiği günler: Temmuz, Ağustos ayları, Kutsal gün ve geceler ve Cuma günü.

26- Yukarda belirtilen tatil günlerinin dışında hiçbir öğrenciye geçerli mazeretleri olmadıkça izin verilmez. Herhangi geçerli bir mazereti nedeniyle okulda bulunamayan öğrencinin velisi, durumu kendi mührünü içeren bir belge ile okula bildirmek zorundadır.

27- Öğrenciler, okul hekimi tarafından haftada bir kez muayene edilirler. Okul hekimi okul’un bütün sağlık işlemlerinden sorumludurlar. (Yiyecek, içeceklerin denetimi ve giysilerin denetimi)

28- Uygun zamanlarda bütün okul öğrencisi, öğretmenleriyle birlikte kır gezisine götürülür. Ayrıca müze, kütüphane vb. yerlere de birlikte gidilir.

29- Okul’un, biri günlük, diğeri de bayram ve özel günlerde giyilmek üzere hazırlanmış iki özel kıyafeti vardır.

Cuma günleri ve diğer kutsal günlerle bayramlarda resmi üniforma giyilir. Bütün bu giysiler, ayakkabılar ve yatak takımları okul yönetimi tarafından belirlenir ve alınır. Ayrıca bu malzemenin mümkün olduğu kadar yerli malı olmasına dikkat edilir.

30- Öğrencilerin tatil ve törenler esnasında, okul içinde ve dışında uygulaması gereken kurallar yukarıda belirtilmiştir. Her durumda saygılı ve ölçülü olacaklardır. Ancak bu, hiçbir zaman kişiliğini aşındıracak bir el etek öpme onursuzluğuna dönüşmemelidir.

(Öğrencilerimizin anne-babalarıyla ilgili uygulamalarda hiçbir kayıt ve şart aranmaz.)

Comments are closed.