Bu sürgünün fotoğrafı yok, video kaydı yok, ortaya çıkartılmış belgesi dahi yok. Evet, bahsetmeye çabaladığımız Cumhuriyet Tarihinin ilk “İç Sürgün”ü aynı zamanda. Ardından gelecek olanların habercisi gibi, Çerkesler'e uygulanan bir iç sürgünden bahsediyoruz.
Yıl 1922 Aralık. Manyas Mürüvetler köyüne bir haber ulaşır. Haber, kısa ve özdür. “Sürgün”. Nereye olduğu belli olmayan, nedeni doğru düzgün açıklanmayan bir “emir” den ibarettir aslında gelen haber... İlk ...oku
Makale
22 Ağustos 1922 yılında konu ile ilgili hazırladığı rapor arzu ettiği etkiyi yaratmayan Mehmet Fetgeri Şoenü 15 Kasım 1923 tarihinde daha detaylı bir rapor yayınlar. Rapordan anlaşıldığı kadarıyla bölgede yaptığı detaylı bir çalışmanın eseri olan bu metin bu güne kalan en detaylı bilgileri veriyor ...oku
Makale
Mehmet Fetgeri Şoenü, Osmanlı son Dönemi "Çerkes Aydın" larından. Çerkesler ve Kafkasya hakkında bir çok makalesi bulunan Mehmet Fetgeri aynı zamanda "Beşiktaş Jimlastik Klübü" nün de kurucularından. Oldukça üretken olan bu Çerkes Aydını' nın "Gönen - Manyas Çerkes Sürgünleri" ile ilgili 22 Ağustos 1922 ...oku
Sözlü Tarih
Dereköy bir Ubıh köyü. Köyün kurucuları Pşakha Sülalesinden Pşakha Hasan ve Pşakha Hüseyin. Bizim köyün yani Dereköy' ün sürgünde yaşadıklarını babam üzerinden birebir anlatmaya çalışacağım. Yıl 1923 ay olarak tam sürgün ...oku
Sözlü Tarih
Biz 4 arkadaş aslında sizin bugün yapmaya çalıştığınız çalışmanın bir benzerini 1971 – 1972 yılların yapmaya çalıştık. O zamanın kıt imkanlarıyla bir teyp satın aldık taksitle. Yaşlılardan sürgünü yaşamış olan çok insan vardı ...oku
Makale
Diaspora yayın hayatında Gönen - Manyas Sürgünleri konusunu inceleyen ilk makaleyi rahmetli İzzet Aydemir yazmış. Nart Dergisinin Kasım - Aralık 1999 sayısında da yayınlanan makale Mehmet Fetgeri Şoenü'nün raporları ışığında ...oku
Sözlü Tarih
Annem Şaziye Muratlar köyündendi. Sürgüne Niğde Bor’ a gönderildiklerini, babası Hatme Rauf (Wubıh)’un orada kahrından vefat ettiğini anlatırdı. Beraber gittikleri kendisinden büyük ablaları olduğunu ve erkek kardeşi ...oku
Sözlü Tarih
Rasim Baytugan kendisi Manyas – Mürüvetler Köyündendi. İstanbul’da Santral Mensucat’ ta usta olarak çalıştı. Emekli olduktan sonra Gönen’e yerleşti. Ortak akrabalarımız nedeni ile yaşlı ve saygın bir Çerkes olarak bildiğim ...oku
Sözlü Tarih
Annemin dedesi kafile halinde Malatya’ ya kadar gitmiş. Dedem orada vefat etmiş. Eşimin teyzesi Kubzi teyze yolda doğmuş, Ilıca Boğazı köyünde kırklamışlar. Arkadaşım Veli Çetin’in eşi İlknur Hanım’ın anneannesi küçücük ...oku